ROZWÓD A SEPARACJA

Bardzo często podczas porady prawnej tłumaczę moim klientom chcącym zakończyć swoje małżeństwo różnicę pomiędzy separacją i rozwodem.

O ile instytucja rozwodu została wprowadzona do kodeksu cywilnego od razu – kodeks cywilny to ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 roku, to instytucja separacja pojawiła się w polskim prawie rodzinnym ustawą z dnia 16 maja 1999 roku o zmianie ustaw – Kodeks rodzinny i opiekuńczy, Kodeks cywilny, Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 52, poz. 532). Wskazać należy, iż wprowadzenie separacji było wynikiem podpisania konkordatu przez Polskę ze Stolicą Apostolską w  dniu 23 lipca 1993 roku (wejście w życie konkordaty 25 kwiecień 1998 roku).

Wskazać należy, iż separacja jest łatwiejsza i szybsza do uzyskania, ale nie kończy definitywnie małżeństwa.

PRZESŁANKI POZYTYWNE

Rozwód – art. 56 kro

1. Zupełny rozkład pożycia – jednoczesne zerwanie pomiędzy małżonkami więzi fizycznej, emocjonalnej i gospodarczej;
2. Trwały rozkład pożycia – odpowiedni upływ czasu;

 

Separacja – art. 61¹ § 1 kro

1. Zupełny rozkład pożycia – jednoczesne zerwanie pomiędzy małżonkami więzi fizycznej, emocjonalnej i gospodarczej bez konieczności wykazywania przesłani trwałości rozkładu pożycia;

PRZESŁANKI NEGATYWNE

Rozwód –  art. 56 § 2, 3 kro

1. Sprzeczność rozwodu z dobrem wspólnych małoletnich dzieci;
2. Sprzeczność rozwodu z zasadami współżycia społecznego
3. Żądanie orzeczenia rozwodu przez małżonka wyłącznie winnego rozkładu pożycia

Separacja – art. 61 ¹ § 2 i 3 kro

1. Sprzeczność rozwodu z dobrem wspólnych małoletnich dzieci;
2. Sprzeczność rozwodu z zasadami współżycia społecznego

ZGODNY WNIOSEK

Rozwód

Strony mogą dogadać się, iż będą się rozwodzić zgodnie czyli bez orzekania o winie, ale nie mają możliwości złożenia wspólnie pozwu. Sprawa rozwodowa odbywa się w tzw. procesie.

Separacja

Jeżeli strony nie mają wspólnych małoletnich dzieci sąd może orzec separację na podstawie zgodnego wniosku stron. Wniosek taki strony podpisują wspólnie. Sprawa o separację na zgodny wniosek stron odbywa się w trybie tzw. postępowania nieprocesowego.

WINA ROZKŁADU POŻYCIA

Rozwód – art. 57 kro

W toku sprawy o rozwód strony mogą żądać orzeczenia winy za rozkład pożycia małżeńskiego. Strony mogą również rozwieść się bez orzekania o winie.

Separacja – art. 57 kro w zw. z art. 61³ kro

W toku sprawy o separację strony mogą żądać orzeczenia winy za rozkład pożycia małżeńskiego.

SKUTKI

Rozwód:

1. Ustanie małżeństwa;
2. Brak możliwości zniesienia rozwodu i powrotu do związku małżeńskiego;
3. Możliwość zawarcia nowego związku małżeńskiego;
4. Określenie miejsca zamieszkania dzieci – jeśli strony mają małoletnie dzieci;
5. Orzeczenie o władzy rodzicielskiej – jeśli strony mają małoletnie dzieci;
6. Orzeczenie o sposobie kontaktowania się z dziećmi;
7. Ustalenie alimentów na małoletnie dzieci;
8. Możliwość określenie sposobu wspólnego zamieszkiwania we wspólnym mieszkaniu;
9. Możliwość orzeczenia eksmisji w stosunku do małżonka który swoim rażąco nagannym zachowanie utrudnia wspólne zamieszkiwanie;
10. Możliwość ustalenia alimentów na małżonka;
11. Powstanie rozdzielności majątkowej;
12. Wyłączenia dziedziczenia małżonków po sobie na podstawie ustawy;
13. Brak domniemania pochodzenia dziecka z małżeństwa, jeśli urodziło się 300 dni po orzeczeniu rozwodu;
14. Możliwość powrotu do nazwiska noszonego przed zawarciem małżeństwa – 3 miesiące od uprawomocnienia się wyroku rozwodowego;

Separacja:

1. Nie powoduje ustania małżeństwa;
2. Brak możliwości zawarcia nowego związku małżeńskiego;
3. Możliwość zniesienia separacji i powrotu do związku małżeńskiego;
4. Określenie miejsca zamieszkania dzieci – jeśli strony mają małoletnie dzieci;
5. Orzeczenie o władzy rodzicielskiej – jeśli strony mają małoletnie dzieci;
6. Orzeczenie o sposobie kontaktowania się z dziećmi;
7. Ustalenie alimentów na małoletnie dzieci;
8. Możliwość określenie sposobu wspólnego zamieszkiwania we wspólnym mieszkaniu;
9. Możliwość orzeczenia eksmisji w stosunku do małżonka który swoim rażąco nagannym zachowanie utrudnia wspólne zamieszkiwanie;
10. Możliwość ustalenia alimentów na małżonka;
11. Powstanie rozdzielności majątkowej;
12. Wyłączenia dziedziczenia małżonków po sobie na podstawie ustawy;
13. Brak domniemania pochodzenia dziecka z małżeństwa, jeśli urodziło się 300 dni po orzeczeniu rozwodu;
14. Obowiązek małżonków do wzajemnej pomocy;
15. Brak możliwości powrotu do nazwiska noszonego przed zawarciem związku małżeńskiego;